Саба муниципаль районы Кече Шынар авыл мэдэният йортынын 2009 ел очен О Т Ч Е Т Ы
Саба муниципаль районы Олы Шынар авыл жирлегенэ кергэн Олы Шынар,Кече Шынар хэм Тулешкэ авылларында барлыгы 280 хужалык булып, Кече Шынар авыл мэдэният йорты 839 кешегэ хезмэт курсэтэ. Мэдэният йортында торле бэйрэмнэр,меропри- ятиелэр халыкнын ялын файдалы,кунелле итеп оештыру максатыннан чыгып уткэрелэ. Халык- нын кызыксынуын,телэклэрен куздэ тотып нинди яшьтэ булуына карап торле тугэрэк- лэр,клуб берлэшмэлэре эшли. Авылыбызнын бай тарихы,узенэ генэ хас бэйрэмнэре,гореф – гадэтлэре ,йолалары бар.Шушы кыйммэтлэрне ойрэну ,саклау,килэчэк буынга тапшыру безнен бурычыбыз.
-2- М А Т Е Р И А Л Ь - Т Е Х Н И К Б А З А.
Мэдэният йорты 1986 елнын 10 февралендэ тантаналы тостэ ачылды хэм файдалануга тапшырылды.Зур концерт залы,фойе,тугэрэклэр очен булмэлэр, китапханэ – барысы да бер бинада. Еллар уту белэн шактый зур узгэрешлэр кичердек. 2002 елда капиталь ремонт уткэрелгэннэн сон концерт залы-спорт-зал итеп ,2007 елнын февраль аенда китапханэнен уку залы Олы Шынар авыл жирлеге башкарма комитетынын эш булмэлэре итеп ,2008 елнын ок-тябрь аенда грим булмэсе почта булеге итеп узгэртелде.Участок милициясе пункты бер булмэне били. Бугенге кондэ зал – 400 кеше сыйдырышлы, тугэрэклэр очен 3 булмэ ,фойе,китапханэ,уку залы,сэхнэ,грим булмэсе бар. Мэдэният йортынын 832кв.м. файдалы мэйданы бар,газ белэн жылытыла. Газ котельнаясы аерым.2 техник хезмэткэр(1.25штат),2 оператор(1.5штат) эшли.4 мэдэният хезмэткэре(3.5 штат) халыкка хезмэт курсэтэ.Мэдэният хез- мэткэрлэре барысы да махсус белемле. 2009 елда агымдагы ремонт эшлэре уткэрелде,ишек,стеналар буялды. Китапханэ хэм эш булмэлэренен тэрэзэлэре(барлыгы 13 тэрэзэ) пластик тэрэзэлэргэ алыштырылды.Бина якты,жылы,ял иту очен момкинлеклэр бар.
К А Д Р Л А Р Б Е Л Э Н Э Ш.
Мэдэният йорты кадрлар белэн тулысынча тээмин ителгэн.Махсус урта белемле режиссер – балетмейстер штатында, махсус урта белемле хореограф -сэнгать житэкчесе штатында,югары белемле методист – оештыручы – директор штатында, баянчы – аккомпониатор штатында(0.5 штат).Хэрбер хезмэткэрнен эш стажы 10 елдан артык. Район кулэмендэ уткэрелгэн семинарларда катнашабыз. Оет авылы клубына методик ярдэм,сценарийлар белэн ярдэм курсэтелэ. Яшьлэр белэн профариентация эше алып барыла. «Файдалы адреслар», «Мэдэни тормыш» дип аталган папкалар ачылды.Артистлар тормышы белэн кызыксынучыларга «Кэеф ничек?», «Акчарлак»газетасы бэйлэмнэрен, «Сэхнэ»журналын тэкъ-дим итэбез. Шулай ук мэктэп,балалар бакчасына методик ярдэм курсэтэбез, торле кинэшлэр,методик кулланмалар бирэбез. Мэдэни чаралар ,семинарлар уткэрудэ ярдэм итэбез. Узешчэн сэнгатьтэ актив катнашучыларга,сэхнэгэ гашыйк яшьлэргэ хонэр сайлаганда ярдэм итэбез,мэдэният буенча уку йортларына юнэлешлэр бирэ-без. Хэр ел саен чыгарылыш сыйныф укучылары арасыннан узешчэн сэнгать-тэ актив катнашкан укучыларга мактау кэгазьлэре хэм истэлекле булэклэр тапшыруны традициягэ керттек.Мэдэният йортындагы торле тугэрэклэргэ йоргэн балалар торле уку йортларына укырга кергэч тэ узешчэн сэнгатьтэ актив катнашып призлы урыннар яулыйлар,узлэренен унышлары белэн уртаклашалар.Хэзерге вакытта Казан дэулэт гуманитар-педагогика универ-ситетынын 3 курсында филология белгечлеген яхшы билгелэренэ генэ узлэштеруче Алисэ Билалова,студентлар тормышына хас торле чараларда, конкурсларда да актив катнаша.Кечкенэдэн Кече Шынар авылы клубы сэхнэсендэ биеп,сэнгатьле итеп шигырь сойлэп ускэн Алисэ студентлар арасында уздырыла торган "Ягымлы яз – 2009” фестивалендэ катнашып, "Нэфис суз”номинациясендэ 1 урынны яулады хэм кыйммэтле телевизор белэн булэклэнде.Талэпчэн жюри анын Рафаэль Сафин язган "Кыр казлары” шигырен сэнгатьле укуын энэ шулай бэялэде.Алисэ фестивальдэ алган уны- шы очен авыл мэдэният йорты хезмэткэрлэренэ рэхмэтле.
КУЛЬТУРА – АГАРТУ ЭШЧЭНЛЕГЕ, ХЕЗМЭТ ИЯЛЭРЕНЕН ЯЛЫН ОЕШТЫРУ, ЯНА ФОРМАЛАР, ТУЛЭУЛЕ ХЕЗМЭТ.
Халыкнын ялын файдалы хэм кунелле итеп уткэру максатыннан мэдэният йортында торле бэйрэм кичэлэре,мэдэни чаралар уткэрелэ. 13 гыйнвар – искечэ яна елны каршылау бэйрэмен « Яна ел белэн дуслар!» дип атадык. Традицион лотерея уеннары торле чыгышлар, уеннар, концерт номерлары белэн урелеп барды.Искечэ Яна елны каршылаганнан сон клоуннар чыгышы хэркемне елмаерга,колэргэ,кунел ачарга мэжбур итте.Шулай ук тамашачы сораулары буенча концерт,чыршы тирэли жыр-бию беркемне дэ битараф калдырмады. Соныннан татар халык уеннары ,биюлэр оештырылды. 18 гыйнварда район буенча Боек Жинунен 65 еллыгы унаеннан оешты- рылган «Боек Жину кайтавазы» дип аталган ижат-отчет концертларын беренчелэрдэн булып башлап жибэрдек.Концертта мэдэният йортында эшлэп килуче барлык коллективлар,авыл узешчэннэре,Яше-карты,хэммэсе дэ чыгыш ясады. Беренче олеш театраль куренеш белэн башланып китте.Фэнис Яруллиннын эсэре буенча эшлэнгэн чыгышта чыгарылыш сыйныф укучылары сонгы кынгырау кичэсендэ узлэренен хыяллары хэм телэклэре белэн уртаклашалар.Лэкин аларнын хыяллары чэлперэмэ килэ,сугыш башлана… «Ул коннэрне ничек онытасын»дип аталган бу тематик олештэ солдатлар тормышы да,тылдагылар тормышы да чагылыш тапты. Концертнын икенче олешендэ узешчэн сэнгатьтэ катнашучыларнын ,бию коллективынын,вокаль ансамбльлэрнен чыгышлары урын алды. 3 февраль конне мэдэният йортында «Моселман егете»зона бэйгесе булып утте.Биредэ торле авыллардан 11 егет катнашты,биш тур буенча коч сынаштылар.Олы Шынар авылыннан Инсаф Мохэммэтгалиев унышлы чыгыш ясап район бэйгесендэ катнашу хокукын алды. Э инде, 23 февральдэ уткэрелгэн район бэйгесендэ ана тиннэр табылмады хэм Инсаф 1 урынны яулап,жину белэн кайтты. 14 февраль – Эфганчыларны искэ алу коне.Шушы унайдан «Бугенге заман геройлары» дип аталган кургэзмэ почмак эшлэп куйдык.Биредэ Чулпыч авылы егете Зиннатуллин Илфатнын истэлеклэре,хатлары урын - 4 - алды. Аны искэ алу кичэсеннэн сон каберенэ венок салынды.Шушы конне анын истэлегенэ балалар арасында чангы ярышлары уткэрелде,жинучелэргэ истэлек булэклэре хэм мактау кэгазьлэре тапшырылды. 15 февраль конне Тимершык авылында «Боек Жину кайтавазы» дип аталган концерт программасы белэн чыгыш ясадык. 23 февраль – Ватанны саклаучылар коне унаеннан бэйрэм кичэсе уткэрелде.Ир-егетлэрне,кичэгэ чакырылган солдат энилэрен бэйрэм белэн котлап музыкаль сэлам янгыраганнан сон ике команда арасында ярышлар башланып китте.Кичэнен исемен юкка гына «Син Ватанны сакларга эзерме?» дип атамадык,егетлэрне торле яклап сынап карадык.Кичэ концерт номерлары белэн урелеп барды. 7 март – Халыкара хатын кызлар конен зурлап билгелэп уттек.Бэйрэмгэ карата Ир-егетлэребез хатын-кызларга сюрприз ясарга уйлаганнар:узлэренен концертларын «Хатын-кызларга мэхэббэт жырлыйбыз» дип атадылар.Алар узлэрене осталыкларын жыр-биюдэ,торле кунелле куренешлэрдэ курсэт-телэр.Бу чынлап та хатын – кызлар очен зур булэк булды. 3 хэм 8 март коннэрендэ «Моселман кызы»бэйгесе зона хэм район кулэмендэ уткэрелде.Олы Шынар авылыннан Сафина Рисэнэ ике бэйгедэ дэ сынатмады,унышлы чыгыш ясады. 4 апрельдэ Колке коне унаеннан драма коллективынын олылар торкеме Золэйха Минхажеванын «Бакча карачкылары» дип аталган спектаклен сэхнэлэштереп курсэтте.Коллектив шушы спектакль белэн Телэче районы Казаклар авылында хэм Тимершык авылында унышлы чыгышлар ясады. 25 апрель конне Габдулла Тукайга 122 ел тулуны зурлап билгелэп уттек. «Тукай диеп улеп торган халкы-мэнге яшэтэчэк шагыйрьне» дип аталган тематик кичэдэ кичэдэ драма коллективынын зурлар торкеме анын эсэрлэрен сэхнэлэштереп курсэтте, шигырьлэреннэн эдэби-музыкаль композиция ясалды,тормыш юлы тулысынча яктыртылды.Кичэбезне Туган тел жыры белэн тэмамладык. 2 майда бэйрэм унаеннан «Хэнифэ оныклары»дип аталган кичэ уткэрелде.Искиткеч кунелле кичэ булды ул.Ике сэгатьтэн артык барган театральлэштерелгэн бэйрэмне тамашачы бер сулышта карады.,кунеленэ яна рух алды.Сэхнэгэ Хэнифэ эбинен балаларынын балалары,онык-оныкчыклары – йозгэ якын кеше чыкты.Алар скрипкада,курайда,гармунда,баянда уйнады- лар,жырладылар,биеделэр,нэфис суз осталары икэнлеклэрен курсэттелэр.Ире сугышта улеп калган Хэнифэ эбинен 5 баласы,анын онык-оныкчыклары авылда унган,ишле,талантлы кешелэр,бу нэсел хормэткэ лаек,авылдаш-ларынын ихтирамын яулаган.Кичэнен максаты – талантлы нэселлэрне бар-лау,аларнын урнэк яшэу рэвешен,милли йолаларыбызны курсэту.Кичэдэ Олы Шынар авыл жирлегеннэн яу кырында ятып калганнар (алар 399кеше) бер минут тынлык белэн искэ алынды. 9 май – Жину бэйрэме унаеннан тематик кичэ «Жину коне-бу доньянын янадан туган коне» дип аталды.Кичэнен максаты яшь буынга патриотик тэрбия биру,сугышта хэлак булганнарны искэ алу иде.Кичэдэ без бу максатка - 5 - ирештек дип уйлыйм,чонки сугыш темасы беркемне дэ битараф калдыр-мый,кузлэргэ ачы куз яше китерэ торган мэнгелек хэтер ул. 6 июньдэ терлекчелэр алдында «Кынгырау» агитбригадасы чыгышы «Жырлый буген ботен донья»дип аталды.Балалар терлекчелэрне мактап такмаклар жырладылар,алар очен театраль куренешлэр хэм биюлэр башкардылар. 1 августта Яшьлэр коне унаеннан традицион «Студент жэе – 2009» девизы астында «Яна дулкын-2009» яшьлэр концерты оештырылды.Яна жырлар,кабатланмас дуэтлар,дэртле биюлэр беркемне дэ битараф калдырмады.Тамашачы белэн кызыклы уеннар да уткэрелде. 19 августта «Рэшэ»агитбригадасы Шынар хэм Оет авылы ындыр табак-ларында «Икмэк исе» дип аталган программа белэн чыгыш ясады. 21 август конне яшь парларны тантаналы язылыштыру кичэсен гадэттэ-гечэ мэдэният йортында концерт номерлары,торле йола-гадэтлэр белэн ара-лаштырып уткэрдек. «Бэхетле булыгыз»дип аталган бу кичэне яшьлэр чынлап та узлэрен бэхетле итеп тоя,гомерлэре буена бу конне хэтерлэрендэ калдырырлык итеп оештырырга тырышабыз. 30 август – Республика коне буларак ел саен билгелэп утелэ. Бу конне узешчэн сэнгатьтэ катнашучылар коче белэн «И,Казан,серле Казан » дип аталган тематик кичэ уткэрелде..Мэдэният йортында кул эшлэре хэм китаплар кургэзмэсе эшлэнде. 1 сентябрь – балаларнын да,олкэннэрнен дэ котеп алган бэйрэме. Олкэннэр – яшьлек хэм балалык елларын сагынып бэйрэмгэ ашыкса,балалар- ор- яна коч жыеп,белем алырга дип туган мэктэплэренэ ашкынып килэлэр. Быелгы бэйрэм «1 нче сентябрь иртэсе…»дигэн исем астында,елдагыча шигьри бэйлэмнэр,котлаулар,жыр – биюлэр белэн урелеп барды.Кот-лаулардан сон сузне 1 сыйныф укучылары алды.Чыгарылыш сыйныфта укучы кызы хэм тэуге тапкыр мэктэпкэ баручы улын тэбриклэп, 4 бала атасы Галинур Хужиахметов башкарган «Мин кырларга гашыйк дип аталган жыр кичэгэ ямь остэде.Барлык чыгышлардан сон эти-энилэре,беренче укыту-чылары хэерле юл телэп «беренчелэрне» олы юлга,белем иленэ озатып калдылар. «Алтын коздэ – алтын туйлар»…Шушы исемдэге кичэне елсаен зурлап уткэру мэдэният йортында традициягэ кереп китте.50 ел бергэ гомер кичергэн,авыл халкына урнэк яшэу рэвеше курсэткэн ин мохтэрэм кешелэре- безне жыябыз без бу конне.Быел да алар 5 пар.Эйе,50 ел бергэ гомер кичереп, кайгы-хэсрэтлэрне,авырлыкларны бергэ кутэреп,сабыр итеп,хезмэт соеп,бер-берсенэ терэк булып яшэгэн бу гаилэлэр. Тантаналы котлау олешеннэн сон сэхнэне алтын парларга,аларнын балаларына бирдек.Нинди генэ матур телэклэр,жылы сузлэр ишетмэде алар узлэренен балаларыннан,онык-онык- чыкларыннан,туганнарыннан.Араларында артистлар,жырчылар,биючелэр дэ бик куп.Эти-энилэре алар очен горурлык хислэре кичереп,куз яшьлэрен сортеп утырдылар.Менэ сузне алтын парлар алды.Алар хэммэсе дэ гади жир кешелэре.Боларда нык,какшамас иман, корыч характер.Тормыштан - 6 - сабак,гыйбрэт ала-ала яшэлгэн. «Кырыс язмыш белэн корэшергэ бик ук жинел булмаса да,бирешмэдек,елатырга телэсэ-колдек,бэреп екса-жырлый-жырлый кутэрелдек»-дип сойлэделэр алар.Котлаулар куп булды бу конне.Олы Шынар авыл жирлеге башлыгы Ростэм Фидаилевич чыгышыннан сон сэхнэгэ Галиэскэр Камал исемендэге татар дэулэт драма театры артисты Олег Фазылжанов хэм анын тормыш иптэше, Тубэн Кама яшьлэр театры артисткасы Алсу Хажиева кутэрелде. Алар кичэбезнен алтын ноктасы булдылар.»Тэуфыйк –ярты бэхет»,-ди халкым.Баланны бэхетле итеп курэсен килсэ – тэуфыйклы итеп тэрбиялэ, димэк. «Ни чэчсэн – шуны урырсын»,-дибез.Дорес. Бугенге бу алтын гаилэлэрнен уныш жыйган чорлары , э уныш- лары мул,куанычлы!»,-дип тэмамлады сузне,кичэне алып баручы Элфия Шайдуллина. 3 октябрь конне район кулэмендэ уткэрелгэн «Кабак»бэйрэменэ эзер- лек алдан ук башланды.Мэктэп,балалар бакчасы,мэдэният йорты – хэр оешма узенчэлекле кургэзмэлэр эзерлэде.Олы Шынар урта мэктэбендэ балалар арасында башта кургэзмэ булып узды.Нинди генэ яна идеялар,кызыклы образлар тудырмаган алар!Ул суалчан,дингез пиратлары,тылсымлы шкатулка – нэрсэлэр генэ юк биредэ!Балалар бакчасы коллективы исэ Милли бэйрэмебез – сабан туен «Кабак-кешелэр» белэн оештырган.Монда барысы да бар – хокемдар да,корэшче дэ,Гер кутэруче дэ,тамашачы да…Мэдэният йорты коллективы кургэзмэсен «Безнен бакча» дип атады.Узебез ижат иткэн чэчэчклэр арасында «кабак-этэч», «кабак-тавык» хэм «кабак-чебилэр» йори,алар «кабак- савыттан» жим чуплилэр.Концерт олешендэ катнашкан «Рэшэ»агитбригадасы узенен чыгышында кабака дан жырлады,Элфия Шэй- дуллина ижат иткэн шигырьдэ матур кыз «Колкэй»кабак-кареталарда кусе-атлар белэн патша сараена балл га барып узенен бэхетен таба. 30 ноябрь конне Аналар коне зурлап билгелэп утелэ.Бу конне мэдэният йортында балалар бакчасы коллективынын ижат-отчет концерты булып утэ. Яна ел бэйрэмнэренэ эзерлек ике ай алдан башланды. Балалар хэм зур-лар белэн жыр,биюгэ репетициялэр,уен торлэре,конкурслар,сэхнэ,фойе,мэ-дэният йорты каршысын бизэу х.б. Бэйрэмнэр 28 декабрьдэн алып 30 дека-брьгэ кадэр дэвам итэ. Мэдэният йортында шактый гына тулэуле чаралар,яшьлэр очен тулэуле дискотекалар уткэрелэ.Дискотекаларда наркоманиягэ,тэмэке тартуга хэм эчкечелеккэ каршы торле энгэмэ,лекциялэр белэн чыгышлар ясау очен авылыбызнын шэфкать туташларын,участок инспекторын,мэктэп директоры хэм Олы Шынар авыл жирлеге башлыгын чакырабыз,алар белэн очрашулар уткэрэбез. Яшьлэрнен доньяга карашларын,фикерлэрен белу очен тест хэм анкета алу ысулларын кулланабыз. Мэдэният йортында шулай ук спорт союче хэм спортка тартылучы ,сэламэт яшэу рэвеше алып баручы кешелэр очен «Сэламэтлек»клубы эшлэп килэ.Спорт секциясенэ йоруче балалар белэн торле ярышлар - 7 - уткэргэндэ,шулай ук авыл,район кулэмендэ торле спорт ярышлары уткэрелгэндэ бу чараларны бергэлэп оештырабыз,музыкаль яктан,концерт номерлары белэн тээмин итэбез.Шулай ук торле спорт конкурслары,кунелле стартлар,эстафеталар уткэрэбез. Сэламэт яшэу рэвешен пропагандалау буенча торле чаралар уткэрелэ.Айга 2-3 тапкыр спорт чаралары уза,жэй,яз, коз коннэрендэ табигатькэ экскурсиялэр оештырыла,анда торле ярышлар, конкурслар була.Мэдэният йорты коллективы белэн ел саен йогеру,чангыда шуу марафоннарында катнашабыз.
Б А Л А Л А Р Х Э М Я Ш У С М Е Р Л Э Р Б Е Л Э Н Э Ш Н Е Н Т О П Ю Н Э Л Е Ш Л Э Р Е. Балаларнын хэм яшусмерлэрнен торле яктан формалашкан шэхес итеп тэрбиялэнуен тээмин иту,эстетик зэвыкларын формалаштыру, башкару осталыкларын устеру,коллективчылык хислэрен тэрбиялэу максаты белэн мэдэният йортында торле чаралар уткэрелэ.Балалар жыр,нэфис суз,бию,драма, «Оста куллар» тугэрэклэренэ яратып йорилэр, алар очен «Яшьлек», «Балачак»клублары эшлэп килэ.Клублар тарафыннан балаларнын ялын файдалы хэм максатчан итеп уткэру очен балалар бакчасы хэм мэктэп белэн берлектэ торле кунелле кичэлэр,чаралар уткэрелэ. Балалар белэн эш кышкы каникул чорыннан ук башлана.Алар очен чыршы тирэли уеннар,жыр-биюлэр оештырыла. Без бу кичэлэрне - «Безнен белэн чын кунелдэн - ак кубэлэктэй эйлэн»; - «Чыршыкай - матуркай…» - «Яна ел йолдызлары» - «Кыш сулышы» - «Туган конен котлы булсын…» дип атадык. «Балачак» клубы кысаларында уткэрелгэн «Могжизалар кыры» дип аталган уенда балалар «Кыш сулышы» дигэн темага чыгыш тынладылар,фикерлэрен эйттелэр,табышмаклар чиштелэр,сораулар буенча концерт,уен-конкурслар оештырылды./9.01.08./ 9 февраль – язучы Роза Хафизовага – 70 яшь тулган кон.Шушы унайдан уткэрелгэн эдэби-тематик кичэне «Актэпидэ –кунакта дип атадык.Авторнын «Урман мажаралары»дип аталган экият-пьесасыннан бер куренеш уйнаганнан сон балалар анын тормыш юлы,ижаты белэн таныштылар,оч командага буленеп конкурс-ярышларда катнаштылар. 13 февральдэ «Гашыйклар коне» унаеннан яшьлэр белэн бэйрэм ки-чэсе: «Бер курудэ яраттым» дип аталды. «Яшьлек» клубынын чираттагы бу чарасында торле мавыктыргыч уеннар,конкурслар,жыр бию хэм дискотека булды. 16 февральдэ герой – шагыйрь Муса Жэлилгэ - 102 ел тулуга мэдэ-ни чара «Гомерем минем монлы бер жыр иде» дип аталды: - Шагыйрьнен тормыш юлы хэм ижаты белэн танышу; - 8 - - Жырларым,шигырьлэрем – «Могжизалар кыры уены. - Муса Жэлилнен шигырьлэрен сойлэучелэрконкурсы. Соныннан балалар татар халык уеннары уйнадылар,биеделэр. 6 март конне «Элфия» бию коллективы солисткасы Сомбел Билалова район кулэмендэ уткэрелгэн «Татар кызы»конкурсында катнашып 1 урынны яулады. 6 март конне мэктэп,балалар бакчасы,мэдэният йорты белэн берлектэ балалар хэм энилэр очен «Жылы наз ул энием синдэ генэ дип аталган тематик кичэ уткэрдек..Бэйрэм балалар чыгышы белэн башланып китте,алар энилэрен котлап концерт номерлары башкардылар,узлэре эзерлэгэн булэклэрен тапшырдылар.Аннары энилэр хэм балалар бергэлэшеп торле ярышларда,конкурсларда катнаштылар, «Ин зирэк гаилэ», «Ин тату гаилэ», «Ин жырлы гаилэ» билгелэнде. 25 мартта балалар драма коллективы балалар бакчасында «Биялэйдэ кемнэр яши» театраль куренеше белэн чыгыш ясады. 1 апрель – алдау коненэ багышлап уткэрелгэн кунелле кичэне «Колке колэ килэ, Артыннан куа килэ…» дип атадык.Программа «Гали баба хэм оч карак»театраль чыгыш белэн башланып китте. Алдау-йолдау уенында,Мэзэкчелэр конкурсында катнаштылар,кунелле жырлар,биюлэр карадылар. 8 апрель – Кошлар коне унаеннан «Дингез сугышы» уены булып утте.Кереш суздэн сон балаларны кичэнен максаты белэн танштырдык.Аннан сон командаларга буленеп,крассводлар чишеп исем сайладык.Балалар торле сорауларга жавап таптылар,шигырьлэр сойлэделэр,кошлар турында жырлар жырладылар.Тамашачы белэн уеннан сон кичэгэ йомгак ясалды,булэклэр тапшырылды. 13 апрель конне Космонавтика коненэ багышлап уткэрелгэн тематик кичэ «Зэнгэр кукнен серлэре» дип аталды.Космонавтика тарихы белэн танышканнан сон кичэ «Могжизалар кыры»уены белэн дэвам итте. 24 апрельдэ «Элфия»бию коллективы«Ижат–бэхет чишмэсе»район конкурсында 1 урынны яулап кайтты. 25 май конне елдагыча «Сонгы кынгырау» кичэсе утте. Бу кичэгэ эзерлек алдан ук драма хэм хореография коллективы житэкчелэре белэн берлектэ башлана.Торле театраль куренешлэр,биюлэр кичэгэ ямь ости.Бэйрэм укучыларнын шигъри формада узлэре белэн таныштырулары,укытучыларга рэхмэт сузлэре белэн башланып китте. Эти-энилэр чыгышы,котлаулар, «Мэктэп вальсы» - болар барысы да кичэне кабатланмас итте. 1 июнь – балаларны халыкара яклау коне унаеннан Балалар сабантуе уткэ-релде: «Бездэ буген – Сабантуй!» Бэйрэмгэ матур итеп белдерулэр куелды. Сабантуй – бирнэ жыю белэн башланып китте,укучылар хэм олкэннэр «Наза»фольклор коллективына кушылып жырлады,эзерлэгэн булэклэрен тапшырды.Балаларнын музыкаль чыгышлары белэн ачылу тантанасыннан сон,торле уеннар,спорт ярышлары оештырылды. - 9 - Балаларнын жэйге каникуллары чорында эш аерым план белэн, балаларнын жэйге ялларын файдалы хэм кунелле итеп уткэру максатыннан оештырылды. 1 июнь конне район кулэмендэ уткэрелгэн «Мини мисс»конкурсында бию тугэрэгенэ Голчэчэк Гарифуллина житэкчесе Элфия Шайдуллина белэн катнашты.Ул жыр,бию,нэфис суз. «Озын толым» туры ярышларында унышлы чыгыш ясады,махсус булэккэ лаек булды. 9 июньдэ – конкурс – кичэ: «Голлэрем,чэчэклэрем…»Балалар белэн чэчэклэр турында энгэмэ уткэреп,табышмаклар чишкэннэн сон могжизалар кыры уенына балаларны сайлап алдык.3 турда ярышканнан сон,супер уенда жинуне Набиуллин Илгизэр яулады.Соныннан «Йозек салыш», «Кабыргалый-тамчылый», «Жилэк жыям-как коям» уеннары уйналды. 17 июньдэ балалар белэн мэдэният йортына,музейга сэяхэт,экспонатлар, туган як тарихы белэн танышу,татар халык уеннарын ойрэту,уйнау оешты-рылды.Кичэ –сэяхэтне «Мэдэният доньясына сэяхэт» дип атадык. 19 июньдэ – хэр елны уткэрелэ торган театральлэштерелгэн бэйрэм-жэй бэйрэме булып утте. Без аны «Жэй-чэчэклэр бэйрэме» дип атадык.Балалар чэчэклэр иленэ сэяхэт кылдылар, «Чэчэклэр патшасы», «Кызыл калфак», «Энже чэчэк», «Кукчэчэк» белэн очраштылар.Соныннан торле уеннар уйна-дылар,жырладылар,биеделэр. 2 июльдэ балалар бакчасында драма коллективы чыгышы булды. Нэнилэргэ Шамил Фэхретдиновнын «Гали баба хэм оч карак» спектакле тэкъдим ителде. 4 июльдэ драма тугэрэгенэ йоруче балалар табигатькэ экскурсиягэ бардылар. Тугэрэк житэкчесе балалар белэн жир жилэге,каен жилэгенен фай-дасы турында энгэмэ уткэрде,бергэлэшеп ин куп жилэк жыючыны,ин чиста жилэк жыючыны билгелэделэр, ин матур чэчэк букетына конкурс уткэрделэр. 15 июльдэ – китапханэдэ китап укучы яшьлэр белэн «Ел китабы»нда тезмэ эсэрлэр буенча 3 урынны алган Мохэммэт Мирзанын «Тере су» кита-бына кузэту,шигырьлэрен уку,яттан сойлэу,энгэмэ,фикер алышу уткэрелде. 23 июль – «Туган кон»кичэсе «Син доньяга туган кон».Июль аенда туганнарны тэбриклэп торле жыр,биюлэр башкарып,туган кон иялэрен торле яклап сынап та карадылар балалар.Соныннан аларга уз куллары белэн эзерлэнгэн булэклэрне тапшырдылар. 11 июльдэ - яшьлэр кичэсе «Начар гадэтлэрдэн сакланыйк»дип аталды.Шушы исем белэн кургэзмэ остэл эзерлэнде.Медсестра Гарипова Сэрия аракы,пивонын зыяны турында чыгыш ясагач,яшьлэр узлэрен кызыксындырган сораулар бирделэр,фикер алыштылар.Соныннан татар халык уеннары белэн аралаштырылып дискотека уткэрелде. 4 августта «Тынычлык»коне унаеннан, «Кугэрчен – тынычлык кошы»дигэн исем сатында асфальтка рэсем тошеру конкурсы булып узды.Башлангыч сыйныф укучылары мэктэп каршындагы асфальтка рэсем ясап рыштылар.Жинучелэргэ булэклэр тапшырылды. - 10 - 21 августта драма коллективы балалар каршында «Утлы кумер»дип аталган театраль тамаша курсэтте. 16 августта уткэрелгэн тематик дискотекада яшьлэргэ «Сырадан аракыга- бер адым» дигэн лекция укылды(Гарипова С.М.) 21 августта табигатькэ чираттагы экскурсия-«Козге тээсирлэр». Балалар белэн козге табигать турында фикерлэштекторле уеннар,спорт уеннары уткэрдек. 26 августта Жэлилчелэрне искэ алу коне унаеннан «Батырлар елмаеп улделэр» дип аталган шигъри кичэ уткэрелде. «Моабит дэфтэрлэре»нэ кузэту ясаганнан сон ,балалар шагыйрьнен шигырьлэрен укыдылар,жырларын башкардылар. 31 августта уткэрелгэн «Яшьлэр кичэсе» «Сау бул ямьле жэй»дип атал- ды.Торле кызыклы уеннардан сон «тере музыка»га биюлэр оештырылды. Жэй айларында балалар белэн милли бию кичэлэре,заманча бию кичэлэре дэ уткэрелде .Мондый ял кичэлэренэ балалар яратып йорилэр,кат-нашалар. 15 сентябрьдэ балалар белэн козге табигатькэ экскурсия оештырылды. Нарат куркэлэре жыйнап алганнан сон учак артында жырлар жырлап ,уеннар уйнадылар,тамак ялгап алдылар,козге табигатьне кузэттелэр,фикер алыштылар. 10 октябрь конне уткэрелгэн «Алтын коз»бэйрэме «Коз патшалыгына сэяхэт» дип аталды.Балалар кургэзмэ остэллэр эзерлэп торле конкурсларда катнаштылар,узлэрене козгэ багышлап ижат иткэн шигырьлэрен ,рэсемнэрен тэкъдим иттелэр.Соныннан жюри жинучелэрне билгелэде,аларга истэлек бу- лэклэре хэм мактау кэгазьлэре тапшырылды. 15 октябрьдэ «Хэтер коне» унаеннан «Монэжэтлэр хэм бэетлэр»кичэсе уткэрелде.Балалар бэетлэр хэм монэжэтлэр аша Казаны алу тарихы,Соембикэ-ханбикэ фажигасе белэн таныштылар.Матур итеп «Моннан дурт ел электэ», «Казан алыну бэете», «Соембикэ бэете», «Шэхре Болгар бэете»н башкардылар. Ноябрь аенда балаларнын козге каникуллары алдан тозелгэн план ниге-зендэ торле чараларга,кичэлэргэ,ярышларга бай була. 1 ноябрь – Сара Садыйкованын туган коне унаеннан эдэби музыкаль кичэ уткэрелде.Аны «Жырларында-моннарын» дип атадык.Сара Садыйкованын кабатланмас талантына баш иеп анын жырларын жырладык,тормыш юлы белэн таныштык. Декабрь ае тулысы белэн Яна ел кичэлэренэ эзерлеккэ,бэйрэмнэргэ ба-гышланды.Тугэрэклэргэ йоруче балалар хэрберсе бу чорда узлэренен оста-лыкларын,тырышлыгын эшкэ жигеп чыгышларга эзерлэнэ. 2008 елда балалар куп кенэ район,республика конкурсларында актив катнаштылар. - «Элфия»бию коллективы да зона буенча хэм район буенча уткэрелгэн барлык смотр-конкурсларда да актив катнашты,призлы урыннарны яулады. - 11 - Март аенда булып уткэн "Созвездие” – "Йолдызлык” бию фестиваленен район смотрында хэм Кукмара зона смотрында "Чабата”; "Эх,алмасы!” бию- лэре белэн унышлы чыгыш ясады. 30 октябрьдэ шушы коллективнын солисты Инсаф Шэрэфиев «Боек Жинунен 65 еллыгы» рамкасында Арчада уткэрелгэн инвалидларнын ижат фестиваль-смотрында унышлы чыгыш ясады. 4 ноябрь конне Голсем Рабгетдинова житэкчелегендэге "Наза”фольклор коллективы Казан шэхэренен Пирамида кунел ачу узэгендэ уткэрелгэн "Халыклар дуслыгы”фестиваленэ чакырылды хэм "Кичке уен” куренеше белэн унышлы чыгыш ясап кайтты. Гомумэн,балалар хэм яшусмерлэр очен мэдэният йортында 12 торле тугэрэк,яраткан шогыльлэре буенча клублар эшлэп килэ,балаларга шогыль-лэну очен шартлар тудырылган. Балалар очен эшлэп килуче «Кынгырау» агитбригадасы да торле чараларда еш чыгыш ясый.Февраль аенда сэламэтлек театры кысаларында зона смотрында призлы урынны яуладылар. Жэй коне агитбригада узенен эшен балалар бакчасы,мэктэп ял лагере, терлекчелэр,игенчелэр,олкэннэр кар- шында чыгышлар ясап дэвам итэ. СПОРТ ҺӘМ СӘЛАМӘТЛЕК,СӘЛАМӘТ ЯШӘҮ РӘВЕШЕ БУЕНЧА ЭШ. Сәламәтлек – кешенең физик һәм рухи сыйфатларының җыелма- сы ул.Сәламәтлек – озын гомерлелекнең нигезе,кешегә иҗади план- нарын тормышка ашыру,җәмгыятҗ файдасына югары хезмэт җитештеручәнлеге белэн эшләү,бердәм,тату гаилә кору,балалар тудырып,аларны тәрбияләп үстерү өчен кирәкле шарт булып тора. "Ак- ча югалттың – бернәрсә югалтмадың, вакыт югалттың – күп нәрсә югалттың,сәламәтлегеңне югалттың – бөтенесен югалттың”, дигән эйтем бик дөрес. Физик тәрбия һәм спорт – сәламәтлекне ныгытуның, сәламәт яшәү рәвеше алып баруның төп факторлары булып тора. 2009 ел – Татарстан Республикасы кулэмендэ Спорт һәм сәла- мәтлек елы итеп игълан ителде. Безнең мәдәният йортында спорт сөюче,спортка тартылучы кешеләр өчен "Сәламәтлек”клубы эшләп килә.Спорт секциясенә йөрүче балалар белән төрле ярышлар үткәргәндә, шулай ук авыл,район күләмендә спорт ярышлары булганда бу чараларны бергәләп оештырабыз,музыкаль яктан,концерт номерлары белән тәэмин итәбез. Шулай ук төрле спорт конкурслары,күңелле стартлар,эстафеталар ,сәламәт яшәү рәвешен пропагандалау буенча төрле чаралар уткәрелә.Айга 2-3 тапкыр спорт бәйгеләре уза, җәй,яз,көзге табигатькә экскурсияләр оештырыла,анда ярышлар,конкурслар була. Мәдәният йорты коллективы белән ел саен йөгеру,чаңгыда шуу марафоннарында катнашабыз. - 12 - 8 гыйнварда – "Сәламәтлек”театры чыгышы "Әлмәндәр бабайда кунакта” дип аталды. Балалар Туфан Миңнуллинның " Әлдермештән Әлмәндәр”драмасындагы Әлмәндәр бабай образы аша сәламәт һәм дөрес итеп яшәүне курсәттеләр,”100”гә кадәр яшәү серен ачарга тырыштылар,башкаларны да шуңа чакырдылар. 20 гыйнварда балалар арасында теннис ярышлары булып үтте. 1 урынны Загидуллин Рәмис,2 урынны Набиуллин Нияз,3 урынны Мин- газов Нияз алдылар.Җиңүчеләргә истәлек бүләкләре һәм мактау кәгазьләре тапшырдык. 14 февраль көнне "Әфганчыларны искә алу көне” уңаеннан бала- лар арасында чаңгы ярышлары булып узды. 9 мартта исә кызларыбыз көч сынашты. "Ягез әле,кызлар” конкурс – кичәсендә 2 командага бүленеп төрле спорт конкурслары,эстафета- ларда катнаштылар,уңганлык һәм булганлыкларын күрсәттеләр. 7 апрель көнне зурлар арасында спорт бәйгесе – баскетбол ярышлары булып утте. Бу көнне Шыңар һәм Тимершык командалары көч сынашып,бераз гына өстенлек белән Тимершык командасы алга чыкты.Җиңүчеләр өчен концерт номерлары башкарылды. 14 апрельдә Шыңар – Симет авыллары арасында волейбол ярышлары булды.Ярышларда Симет командасы өстенлек алды. 19 майда балалар белән үткәрелгән уен-сәяхәтне "Сәламәтлек иленә сәяхәт”дип атадык.Балалар "Витаминнар”, "Дару үләннәре”, "Спорт”, " Дөрес туклану” аланнарында булдылар,сәламәтлек серләре белән таныштылар. 17 июнь көнне балалар арасында велосипед ярышлары оештырдык, "Мине кем куып җитә?” дип атадык.Бу ярышларда балалар бик теләп катнашалар.Велосипедта узышу өстенэ аның белән төрле хәрәкәтләр, "фигуралар” ясау,аркан тартыш,йөгерү,эстафеталар оештырылды. 20 июльдә шулай ук балаларның җәйге ялларын күңелле һәм файдалы итеп оештыру максатыннан шашка-шахмат ярышлары булып үтте. 13 июль – "Балыкчылар”көне.Шул уңайдан без Олы һәм Кече Шыңар авылы малайлары арасында балык тоту ярышы уткәрдек.Хәбәр- не ишетү белән малайлар Мишә буена ашыктылар. Көн дә кояшлы,матур!Табигать кочагында балык тотып,су кереп,күңел ачу өчен менә дигән! "Балык кап,кап,кап, Яр өстендә елтырап ят!” Шушы тылсымлы сүзләрдән соң кармаклар салынды..Көтәбез... Кайсы бәхетлесенә эләгер икән беренче балык? Ә ул озак көттермәде. Данис,шул арада,кечкенә генә булса да балык тартып чыгарды. Аның - 13 - артыннан бүтәннәр дә калышмады.Ярышны төшерергә "Саба дулкын- нары” телерадиокомпаниясе дә килгән иде.Безнең кечкенә балыкчы- ларыбыз белн кызыксынды алар. Һәр ярышның нәтиҗәсе була бит.Без иң күп балык тотучыбызны билгеләдек.Ул – кыска гына вакыт эчендә 10 балык эләктергән –Гыйлметдинов Данис булып чыкты.Аннан аз гына калышып, 7 балык каптырып,2 урынны Загидуллин Рәмис алды. Калганнары исә "Иң оста балыкчы”, "Иң яшь балыкчы”, "Иң тәвәккәл балыкчы” исемнәрен бүлештеләр.Балыкчыларыбызга истәлекле бүләкләр тапшырылды.Ә ярыштан соң су коенып,күңелле генә өйләргә таралыштык. 10 август көнне Физкультурачылар көне уңаеннан уткәрелгән спорт- тайм "Хәрәкәттә - бәрәкәт” дип аталды. 10 кешелек хатын-кыз- лар командасы велосипедлар белән Оет авылына барып,анда Оет командасына каршы көч сынашып,төрле ярышларда,кызыклы уеннар – да катнашып кайтты. 10 сентябрь көнне балалар белән "Кызрата”тавына сәяхәт кылдык.Көзге табигатьнең матурлыгын аңлатып бетерә торган түгел – тау битендә абагалар саргылт-кызыл төскә кереп кояшта балкып утыралар,гөлҗимеш,зелпе,әкәс,тагын без белмәгән җимеш куаклары ,чикләвек куаклары чиксез күп биредә.Балалар белән аларның фанта- зияләрен кушып шигырьләр иҗат иттек, "Көзге бәйләм”нәргә конкурс уткәрдек.Конкурста Дилбәр Набиуллина җиңеп чыкты.Туйганчы чикләвек ашаганнан соң төрле уеннар,ярышлар кызды. "Изгеләр чишмәсе”суын авыз итеп,бит кулларны юганнан соң кайтыр юлга кузгалдык. Шыңар авылы-көрәшчеләр авылы.Элек-электән узенең көрәшче- ләре белән дан тоткан. Шушы уңайдан мәдәният йортынын фойесы- на ,элекке көрәшче,хәзер көрәш буенча тренер вазиваларын үтәүче Илфат Набиуллин тарафыннан,куп еллык батырларны җыйнап,бай эч- тәлекле "Без көрәшле халык”,”Безнең алмаш” дигән исем астында стендлар эшләнеп куелды. Гомумән, балаларның һәм яшүсмерләрнең сәламәтлекләрен ныгыту,аларны начар гадәтләрдән саклап калу максатыннан куп эшләр эшләнде һәм эшләнә.Яшьләр безнең киләчәгебез,димәк безнең киләчәгебез аларның акыллы,сәламәт,физик яктан нык булып усүлә-реннән тора. Шушы максатан чыгып алга таба да тырышып эшлисе генә кала. - 14 - Олкэннэр , ветераннар хэм инвалидлар,гаилэ белэн эш. Мэдэният йортында олкэннэр,ветераннар хэм инвалидлар очен аерым чаралар уткэрелэ.Алар эченэ пенсиягэ китучелэрне, торле хезмэтлэрдэ алдынгы урыннарны яулаган тырыш кешелэрне, сугыш хэм хезмэт ветераннарын хормэтлэу кичэлэре топ урыннарны алып тора. Быел да олкэннэр коне унаеннан мэдэният йортында куп кенэ чаралар ут-кэрелде. 1 октябрьдэ уткэрелгэн бэйрэм кичэсен «Кара-каршы утырабыз,эчэ- без юкэ чэе»дип атадык.Чонки тугэрэк остэл артында мэдэният һәм жирле узидарэ органнарында эшлэп лаеклы ялга чыккан ветераннарыбыз очрашты,уткэннэрен,яшьлеклэрен искэ тошерделэр.Гармун моннары белэн башланып киткэн концерт программасында алар узлэрене оныкларын куреп соенделэр,элеккеге хэм хэзерге заман жырларын тынладылар,узлэре дэ кушылып жырладылар,биеделэр. "Бер утыру – бер гомер ,дип Дога кыла ак әбиләр...” Әйе,бу чынлап та шулай.Түгәрәк өстәл артында барган җылы сөй- ләшүдә өлкәннәр узләренең йөрәк түрләреннән чыккан рәхмәтләрен белдерделәр. "Кыйммәтле бүләкләр,күчтәнәчләр бер читтә торсын, безне искә алып чакыруыгыз иң зур хөрмәт, иң зур бәхет”,-диделәр алар. Куп елларын яраткан хезмәтләренә багышлаган,инде гомерлә-ренең көзенә җиткән өлкәннәребез,дөрестән дә игътибарга мохтаҗ, ихтирамга лаек. 8 май – бөек Җинүнең 64 еллыгы уңаеннан уткәрелгән кичәне "Җиңү көне бу дөньяның яңадан туган көне "дип атадык.Кичәнең максаты – яшь буынга патриотик тәрбия бирү,сугыш ветераннарын,сугыш- та һәлак булган авылдашларыбызны искә алу,хөрмәтләү. Бәйрәм тантанасы сугышта һәлак булганнар хөрмәтенә салынган обелиск янында башланып китте.Ветераннар үзләренең хатирәләре белән уртаклашты.Яу кырында ятып калганнарны 1 минутлык тынлык белән искә алганнан соң һәрбер оешма алар истәлегенә веноклар куйды.Кичә мәдәният йортында дәвам итте.Ветераннар хөрмәтенә ба- лалар әдәби – музыкаль монтаж белән чыгыш ясаганнан соң концерт номерлары башкарылды,котлаулар,бүләкләүләр дәвам итте. Декабрьнен беренче унконлеге елдагыча инвалидлар декадасы итеп игълан ителэ.Бу вакытта хэркем кулыннан килгэнчэ аларга жылы монэсэбэт, аерым игътибар бирергэ тырыша. Мэдэният йорты коллективы хэр елны шэфкатьлелек акциясендэ катнашып«Кайгырту»фондына кулыннан килгэнчэ материаль ярдэм курсэтэ. Куп кенэ олкэн кешелэребез инде сэламэтлеклэрен югалткан,кубесе – инвалидлар. Алар очен жэй айларында кучмэ концертлар оештырабыз. Быел да хэр авылда балалар белэн берлектэ авылнын бэлэкэй урамнарында концертлар куйдык. Шулай ук инвалидлар коне унаеннан ин-валид балалар арасында рэсем,кул эшлэренэ конкурс оештырабыз,аларны - 15 - энилэре белэн берлектэ бэйрэмгэ чакырып чыгышларын,эшлэрен карыйбыз, истэлек булэклэре тапшырабыз. 2 декабрь конне кондез белэн инвалидлар очен тематик кичэ уткэрелэ: «Бүләк итәм йөрәк җылысын». Конкурсларга нэтижэ ясап,балалар чыгышын караганнан сон «Нэуруз»фольклор ансамблен бэйрэм кучтэнэче итеп кунакка чакырдык. Мэдэният йортында уткэрелгэн олы бэйрэмнэрдэ сэхнэдэ чыгыш ясарга узебезнен сэхнэ ветераннарын чакырабыз.Аларнын чыгышлары хэрвакыт котеп алына,яратып кабул ителэ.Аларны чэй белэн сыйлап,рэхмэт эйтеп оза-табыз – алар,безнен очен шуннан да олырак булэк юк,дип таралышалар. Шулай ук «Оста куллар»тугэрэгенэ йоруче балалар белэн энилэр, халы-кара хатын-кызлар бэйрэменэ,энилэр,олкэннэр коненэ булэклэр эзерлибез, эби-бабайларны,эти-энилэрне чакырып узебезнен эшлэребезне,хонэрлэребез-не курсэтэбез,булэклэребезне тапшырабыз. Мәдәният йортында "Гаилә”клубы күп еллардан бирле эшләп килә һәм гаиләләр белән эшләүдә төп урынны алып тора.Клубныә төп максаты – гаиләне пропагандалау,үрнәк гаилә бәйрәмнәре,олы вакый- галарны билгеләп үту,матур тормыш юлы узган гаиләләр белән яшьләрне таныштыру. Гаилә - җәмгыятьтә төп урынны алып торучы фактор һәм гаилә тормышы иң беренче Никах һәм Загстан башланып китә.Яшьләрнең иң истңлекле,гомергә бер генә килә торган көннәрендә аларны тантаналы төстә язылыштыру мәдәният йортында традициягә әйләнде, бу кичәләрне без "Бәхетле булыгыз” дип атадык.Быел да 5 гаиләне матур теләкләр белән олы тормыш юлына озатып калдык. 15 май – Гаилә көне уңаеннан "Гаилә - бәхет ачкычы”дип аталган тематик кичә үткәрелде.Кичәнең максаты – балаларга ата-анага, туганнарга,туган нигезгә ихтирам хисе тәрбияләү,аларга яшәү мәгънә- сен аңлату,тормышка үз мөнәсәбәтләрен булдыру.Кичәне алып бару- чылар Сиринә белән Илүсә ачып җибәргәннән соң сүзне өлкән укыту- чы Тәскирә апа алды.Кичә концерт номерлары белән үрелеп барды. Кешеләрнең шатлыкларын да,кайгыларын да йөрәк аша үткәрергә өй- рәнсәк,әхлаклы булсак,үзебезнең кылган һәр гамәлебез өчен җавап- лылыкны,ата-ана хакын,бала хакын аңласак,тормышка битараф булмасак,без,әлбәттә,ялгыш адымнар ясамабыз,дигән нәтиҗә белән кичәбезне тәмамладык. Милли мэдэниятны кайтару,борынгы йола бэйрэмнэр. Мэдэният йортында борынгы гадэт йолаларны кайтару,саклап калу,яшьлэргэ кайтару максатыннан «Аулак ой»кл
|
Главная 
